एल्युमिना आणि झिरकोनिया क्रूसिबल्स दोन्ही सामान्यतः उच्च तापमान अनुप्रयोगांमध्ये वापरले जातात, परंतु त्यांच्यात काही महत्त्वपूर्ण फरक आहेत:

1. साहित्य रचना:
- ॲल्युमिना क्रूसिबल्स ॲल्युमिनियम ऑक्साईड (Al2O3) चे बनलेले आहेत, एक सिरेमिक सामग्री जे त्याच्या उच्च थर्मल चालकता आणि उत्कृष्ट रासायनिक प्रतिकारासाठी ओळखले जाते.
- दुसरीकडे, झिरकोनिया क्रूसिबल्स, झिरकोनिअम डायऑक्साइड (ZrO2) पासून बनलेले आहेत, ज्याला झिरकोनिया देखील म्हणतात. झिरकोनियामध्ये उच्च शक्ती, कडकपणा आणि थर्मल शॉकचा प्रतिकार असतो.

2. वितळण्याचा बिंदू:
- ॲल्युमिनिअम ऑक्साईडचा उच्च वितळण्याचा बिंदू असतो, विशेषत: 2050°C (3722°F) च्या आसपास, ते विविध उच्च तापमान अनुप्रयोगांसाठी योग्य बनवते.
- झिरकोनियाचा वितळण्याचा बिंदू जास्त असतो, विशेषत: 2700°C (4892°F) च्या आसपास, ज्यामुळे ते अत्यंत तापमानाची आवश्यकता असलेल्या अनुप्रयोगांसाठी योग्य बनते.

3. थर्मल चालकता:
- ॲल्युमिनियम ऑक्साईडमध्ये तुलनेने उच्च थर्मल चालकता असते, जी काही विशिष्ट अनुप्रयोगांमध्ये फायदेशीर असते जेथे कार्यक्षम उष्णता हस्तांतरण महत्त्वाचे असते.
- ऍल्युमिनाच्या तुलनेत झिरकोनियाची थर्मल चालकता कमी आहे, जी थर्मल इन्सुलेशनची आवश्यकता असलेल्या अनुप्रयोगांमध्ये फायदेशीर आहे.

4. रासायनिक प्रतिकार:
- ॲल्युमिनियम ऑक्साईडमध्ये चांगला रासायनिक प्रतिकार असतो, ज्यामुळे ते अनेक वितळलेल्या धातू आणि कठोर रासायनिक वातावरणात वापरण्यासाठी योग्य बनते.
- झिरकोनिया उत्कृष्ट रासायनिक प्रतिकार देखील प्रदर्शित करते, विशेषत: अम्लीय आणि अल्कधर्मी वातावरणास, ते रासायनिक अनुप्रयोगांची मागणी करण्यासाठी योग्य बनवते.

सारांश, दोन्ही ॲल्युमिना आणि झिरकोनिया क्रूसिबल्स उच्च-तापमान अनुप्रयोगांसाठी योग्य आहेत, दोन्हीमधील निवड तापमान श्रेणी, थर्मल चालकता आणि रासायनिक प्रतिकार यासारख्या विशिष्ट आवश्यकतांवर अवलंबून असते.